رشید شهرت _ نخستین برخورد گردشگران در هنگام ورود به جاذبه‌های گردشگری، پرداخت هزینه ورودی است.

هزینه ای که با توجه به تورم و قیمت بالای کالاها و خدمات، مبلغ ناچیزی است. اما همین مبلغ ناچیز، یکی از عوامل اصلی است که در شکل دهی رضایت یا نارضایتی بازدیدکننده تاثیر می گذارد.
رایگان
شاید برخی اعتقاد داشته باشند که دریافت هزینه ورودی، کار اشتباهی است و گردشگران باید به صورت رایگان از جاذبه های گردشگری بازدید کنند. نباید فراموش کرد که ورود گردشگران و افراد در یک بنا، بدون هزینه نیست، یعنی اگر گردشگر با توجه به اصول و قوانین از یک بنا بازدید کند، همین بازدید ساده و معمولی نیز هزینه دارد. این در حالی است که گردشگران زیادی هستند که بی‌توجه به اصول هستند و اگر کنترل مناسبی صورت نگیرد، به مجموعه گردشگری آسیب نیز وارد خواهند کرد. بناهای گردشگری که به صورت رایگان هستند بیش از هر چیز در معرض آسیب هستند چون افراد زیادی را جذب می کنند و از سوی دیگر نیروهای زیادی را نیز می خواهند تا بتوانند این جمعیت را کنترل کنند و همچنین به بودجه قابل توجهی برای نگهداری و حفظ این مکان گردشگری نیاز دارند.
گرانترین بلیط
از سوی دیگر اعتقاد گروهی نیز بر این است که قیمت ورودیه یک جاذبه گردشگری باید حداکثر باشد. همانطور که می دانید در برخی از شهرهای گردشگری ایران، قیمت بلیط جاذبه‌های گردشگری در روزهای تعطیل که مسافر زیاد است، گرانتر از روزهای معمولی است و در واقع اعتقاد دارند که وقتی گردشگر زیاد است باید حداکثر درآمد را کسب کرد. معمولا در چنین اماکنی افراد سخت‌گیری نیز مسئول کنترل بلیط هستند و به دقت تعداد افراد را با تعداد بلیط چک می‌کنند و از کودکان نیز ورودیه دریافت می‌کنند.
این در حالی است که به صورت معمول در روزهای شلوغ همانند ایام نوروز، جمعیت زیاد گردشگران باعث می شود که زمان زیادی از وقت بازدیدکنندگان در صف‌های مختلف هدر رود و همچنین شلوغی بیش از حد نیز برکیفیت بازدید تاثیر می‌گذارد و گردشگر نمی‌تواند به خوبی از بخش های مختلف یک بنای گردشگری بازدید کند و همین شلوغی باعث شکل گیری یک نارضایتی می‌شود، این نارضایتی وقتی با قیمت بالای بلیط ورودی نیز همراه شود، در نهایت خاطره منفی در ذهن بازدیدکننده شکل می گیرد.
مقایسه
در یک شهر سه بنای گردشگری با سه ویژگی مختلف و سه قیمت مختلف وجود دارد، بازدیدکنندگان انتظار دارند، بهای بلیط بیشتر را برای بازدید از بنایی بدهند که ویژگی منحصر به فردی دارد یا بخش‌های متنوع تری دارد یا خدمات خاصی را ارائه می‌کند.
در نهایت گردشگر پس از پایان سفرش، آنچه به صورت عملی در یک بنای گردشگری تجربه کرده است را با قیمتی که برای بلیط آنجا پرداخت کرده است را مقایسه می کند. صف طولانی را به خاطر می آورد، پله های زیاد، مسیر طولانی و سخت را به خاطر می‌آورد، نحوه برخورد و رفتار انتظامات را به یاد می آورد. همه این موارد در کنار هم یک خاطره شیرین یا تلخ را شکل می‌دهند. اینگونه است که گردشگر در توصیه به دوستان و آشنایان می‌گوید، هیچ چیز نداشت، اصلا ارزش ندارد بروید و یا می‌گوید، بهترین جایی که رفتم آنجا بود، حتما بروید که ارزشش را دارد.
سود کوتاه مدت
در کوتاه مدت بهترین روش این است که با کمترین هزینه، بیشترین درآمد را کسب کرد، در این روش شما سعی می کنید مجوز لازم برای بالاترین قیمت بلیط را کسب کنید و از سوی دیگر کمترین خدمات را به گردشگر ارائه می دهید و بیشترین سود را کسب می‌کنید، این روش به ویژه برای بناهایی که شناخته شده هستند، استفاده می‌شود.
این سود بالا باعث می‌شود که هر روز و هر ماه و هر سال گردشگران با نارضایتی جاذبه شما را ترک کنند و انباشته شدن این نارضایتی‌ها در بلندمدت، بر سود شما تاثیر چشمگیری خواهد داشت.
از همین رو است که پیشنهاد می‌شود، در ازای قیمت بلیط بالا، خدمات ویژه ای به گردشگران ارائه شود. در سال‌های گذشته حداقل یک بلیط با تصویر رنگی از جاذبه گردشگری و توضیحات حداقلی در اختیار گردشگران قرار می‌گرفت اما امروزه بلیط‌ها هم به یک رسید کوچک مشابه دستگاه کارتخوان تبدیل شده است. جاذبه‌های اندکی هستند که راهنماهای کافی و مسلطی داشته باشند و توضیحات مناسبی را در اختیار گردشگران قرار دهند و یا سیستمی برای ارائه توضیحات طراحی شده باشد. همچنین کمتر جایی پیدا می‌شود که در کنار بنای اصلی، تلاش شده باشد تا بخش‌هایی همچون موزه تعبیه شده باشد که گردشگران بتوانند از آنجا نیز دیدن کنند.
نارضایتی از یک فرهنگ
فراموش نکنیم که در مورد بناهای گردشگری زرتشتیان، نارضایتی از یک بنا، به نارضایتی از یک فرهنگ تعمیم پیدا می‌کند. یک بومگردی، یک زیارتگاه، یک موزه، یک آتشکده که متعلق به جامعه زرتشتیان است، برای بازدیدکننده و گردشگر به نمادی از جامعه زرتشتیان تبدیل می‌شود. در صورتی که گردشگر ناراضی از این محل خارج شود، این نارضایتی، دید او را نسبت به فرهنگ و جامعه زرتشتی تغییر می‌دهد. به همین دلیل است که باید جدی‌تر و هماهنگ‌تر در این راه گام نهاد.
شبکه ای از امکانات
صنعت گردشگری در یک دهه اخیر بیش از گذشته مورد توجه زرتشتیان قرار گرفته است و تلاش کرده اند که خدمات گوناگونی را در این صنعت عرضه کنند. امروز باید تلاش کرد تا این خدمات از یک سو کیفیت مناسبی داشته باشند و از سوی دیگر به درستی معرفی شوند.

برگرفته از شماره ۱۸۵، ماهنامه پارس نامه( از اینجا دریافت کنید)