دکتر رستم خسرویانی، از صدور رای دادگاه تجدید نظر در مورد پرونده زمین تصرف شده توسط دکتر مرتاض در یزد خبر داد.

فرنشین انجمن زرتشتیان تهران این خبر را روز آدینه ۱۶ تیر ماه در مجمع همگانی انجمن زرتشتیان تهران عنوان کرد.

در سال ۱۳۹۲ زمین مورد بحث به مساحت ۳۳۰ متر مربع توسط دکتر مرتاض مورد تعرض قرار گرفت و در حال حاضر بخشی از ساختمان پزشکان آبادیس بر روی این زمین بنا شده است.

این قطعه بخشی از زمینهای معروف به ۴۰ – ۲۰ – ۴۰ است، مجموعه زمینهایی به مساحت ۵۰ هزار متر مربع که در حال حاضر در خیابان کاشانی روبروی بیمارستان مرتاض قرار دارد و در سال ۱۳۱۷ با تصمیم روانشاد پشوتن جی دو سابایی مارکار و توسط شادروان میرزا سروش لهراسب خریده شد تا برای نگهداری و تامین هزینه های جاری و بازسازی موسسات خیریه آموزشی هزینه شود.

در سال ۱۳۶۷ انجمن زرتشتیان تهران قراداد شگفت انگیزی را امضا می کند و ۶۰ درصد زمینها را رایگان واگذار می کند و بدین ترتیب این زمینها به ۴۰ – ۲۰ -۴۰ معروف می شوند، بر اساس این قرارداد ۴۰ درصد زمین به دانشگاه و ۲۰ درصد آن به شهرداری اهدا می شود و این دو ارگان تعهداتی می پذیرند، از جمله تعهد شهرداری یزد مبنی بر اینکه پارکی را به نام مارکار بنا کند، اتفاقی که در تمام این سالها هنوز رخ نداده است، در همان سالها شهرداری و دانشگاه زمینهای سهم خود را به فروش می رسانند، اما چون شهرداری به تعهداتش عمل نکرده، انجمن زرتشتیان تهران نیز اجازه صدور سند تفکیکی رسمی را تابحال نداده است.

از جمله خریداران این قطعات زمین از شهرداری و دانشگاه، دکتر مرتاض بود که سه قطعه زمین را برای ساخت ساختمان پزشکان خریداری می کند، اما چون این قطعات در کنار هم نبوده اند بارها از انجمن زرتشتیان تهران در دوره های مختلف، درخواست واگذاری و یا جابجایی یکی از قطعات متعلق به انجمن را می کند که با مخالفت انجمن های وقت مواجه می شود. انجمن های دوره های مختلف به دلیل اینکه شهرداری به تعهد خود در رابطه با پارک مارکار پایبند نبوده و هیچ تفکیک رسمی در این زمین ها انجام نشده تا این واگذاری و یا انتقال صورت گیرد، هر گونه مذاکره ای را در رابطه با این زمین ها، نقض آشکار توافق نامه سال ۱۳۶۷دانسته، لذا توافقی صورت نمی گیرد.

اما در سال ۱۳۹۲ بدون آگاهی انجمن زرتشتیان تهران، نشستی در فرمانداری یزد با حضور دکتر مرتاض، فرماندار و شهردار وقت و وکیل کاری انجمن زرتشتیان تهران در یزد برگزار می شود. فردی که از سوی انجمن زرتشتیان تهران فقط وظیفه رسیدگی به برخی امور در یزد را بر عهده داشته، با وجود اینکه در اساسنامه انجمن زرتشتیان تهران ذکر شده که هیچ کدام از اعضای هیات مدیره، حتی رئیس انجمن، حق واگذاری املاک انجمن زرتشتیان تهران را ندارند و تنها مجمع عمومی این اختیار را دارد، در این نشست صورتجلسه  ای امضاء می شود که دکتر مرتاض پس از اخذ پروانه ساخت، اقدام به ساخت و ساز کند، بدین ترتیب به بهانه این صورتجلسه، دکتر حاجب مرتاض به قطعه زمین ۳۳۰ مترمربع جامعه زرتشتیان تعرض می کند و شروع به ساخت و ساز بر روی زمینی به مساحت حدود ۱۲۰۰ مترمربع می نماید.

با شروع تعرض و بعد از پیگیریهای چند ماهه، انجمن زرتشتیان تهران متوجه این صورتجلسه می شود و تلاش می کند با همکاری نماینده زرتشتیان این مشکل را از طریق گفتگو برطرف کند اما مکاتبات و مذاکرات با شهرداری، شورای شهر و جلسه مشترک با دکتر مرتاض در حضور استاندار یزد به نتیجه نمی انجامد و حتی باعث می شود دکتر مرتاض سرعت ساخت و ساز را بالا برده و مستقیما با انجمن زرتشتیان ایرانی- بمبئی مکاتبه می کند تا این زمین را به وی اهدا کنند. نکته ای ثابت می کند دکتر مرتاض از ابتدا می دانسته مالک آن قطعه زمین نیست.

در حالی که تنها اسکلت فلزی ساختمان ایجاد شده بود، انجمن زرتشتیان تهران به دادگاه مراجعه می کند و حکم توقف ساخت و ساز صادر می شود اما دکتر مرتاض بر اساس قانون با سپرده گذاری بیشتر حکم توقف ساخت و ساز را لغو می کند.

در طول دادرسی وقتی دکتر مرتاض متوجه می شود دادگاه به سود انجمن زرتشتیان تهران حکم صادر می کند، با مشاوره گروهی خاص شکایت جدیدی را مطرح می کند که انجمن زرتشتیان ایرانی- بمبئی به عنوان یک انجمن خارجی حق مالکیت زمین در ایران را ندارد و درخواست ابطال سندهای انجمن زرتشتیان ایرانی-بمبئی را می کند. بدین ترتیب مسیر دادگاه تغییر می کند. اتفاقی که خارج از این پرونده و توسط افراد و گروه های دیگر هر از گاهی نیز زمزمه های آن به گوش می رسید؛ یعنی ابطال سندهای متعلق به انجمن ایرانی – بمبئی. در نهایت یکبار باید ثابت می شد که آیا انجمن زرتشتیان ایرانی -بمبئی حق مالکیت این زمین ها را داشته یا خیر؟

در سال ۹۴ رای دادگاه بدوی صادر می شود و به صراحت عنوان می شود که مرتاض حقی نسبت به زمین مذکور ندارد اما گفته می شود چون «وزارت خارجه وقت هیچگونه مجوزی مبنی بر تملک پلاک یاد شده توسط انجمن صادر ننموده» در نتیجه حکم به ابطال سند زمین های انجمن زرتشتیان ایرانی- بمبئی و تصرف آن توسط دولت می دهد. حکمی که با اعتراض قانونی انجمن زرتشتیان تهران مواجه می شود.

در حالی که حکم دادگاه اولیه خطر جدی ابطال اسناد را در پی دارد، با پیگیری ها و بررسی های دکتر اسفندیار اختیاری؛ نماینده ایرانیان زرتشتی در مجلس شورای اسلامی، نامه های وزارت امور خارجه در این رابطه پس از گذشت بیش از ۷۵ سال از صدور اولیه آن، از بایگانی وزارت امور خارجه بیرون کشیده می شود.

 

در این مرحله مشخص می شود که انجمن زرتشتیان ایرانی – بمبئی درسال ۱۳۳۹ در ایران به ثبت رسیده و در سال ۱۳۴۲ نیز سند زمین ها با استعلام از وزارت امور خارجه صادر می شود، نماینده زرتشتیان مدارک مربوط به طی تمام مراحل قانونی و تشریفات اداری را از وزارت خارجه دریافت و به دادگاه ارائه می دهد تا بدین ترتیب مشکل ابطال سند رفع شود

نتیجه نهایی این پرونده

دادگاه تجدید نظر طی حکمی که در روز ۴ تیرماه ۱۳۹۶ تنظیم و در تاریخ ۱۱ تیرماه ۱۳۹۶ ابلاغ گردیده است در ابتدا بر نقض ابطال سند و برگرداندن زمین های انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی به جامعه زرتشتیان رای می دهد، بدین ترتیب ثابت می شود که انجمن زرتشتیان ایرانی-بمبئی برابر قانون نسبت به خرید این زمینها اقدام کرده است و دارایی های زرتشتیان و این حق تثبیت می شود. در ادامه به تعرض دکتر حاجب مرتاض به ۳۳۰ متر مربع از زمین های انجمن زرتشتیان تهران حکم می دهد و به استناد ماده واحده لایحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارت وارده به املاک، مصوب ۲۷/۹/۵۸ که می بایست فقط به قیمت کارشناسی زمین جبران خسارت شود ولی با توجه به محتویات پرونده رای به پرداخت دو برابر بالاترین قیمت ملک تاکنون به انجمن زرتشتیان تهران داده می شود. زمینی که حاجب مرتاض از انجمن زرتشتیان ایرانی- بمبئی درخواست اهدای آن را کرده بود. ضمنا در خصوص اصلاح اسناد نیز دادگاه اظهار نظر دراین زمینه را منتفی دانسته است. به عبارت دیگر انجمن موظف به انتقال سند نیست.

بدین ترتیب با وجود همه کارشکنی ها، این پرونده نشان می دهد که جامعه زرتشتی می تواند حق خود را از طریق قانونی و در بستر همدلی و همازوری پیگیری و از آن دفاع کند.