جشن نوزوتی را می توان در میان جشنهای زرتشتیان کمیاب ترین خواند.ض

هر بار که از سوی انجمن موبدان خبر برگزاری جشن نوزوتی اعلام می شود نه تنها جامعه موبدان بلکه بسیاری از زرتشتیان خوشحال می شوند که می توانند بار دیگر در جشن نوزوتی شرکت کنند و موبد شدن موبد زاده ای را جشن بگیرند.

این مهم سبب شد که در آستانه ایین نوزوتی کورش بلندی که ۲۳ تیر ماه برگزار می شود به گفتگو با او بنشینیم.

 

نخست آشنایی

کورش بلندی در ۲۴ دی ماه ۱۳۴۷ به دنیا آمد. مادرش ایران دخت موبد رستم، موبد ماهیار، موبد جوانمرد کوشکی و پدرش ایرج رستم بلندی  است، آزیتا و تورج، خواهر و برادرانش هستند، که تورج بلندی پیش از این جامه موبدی بر تن کرده است.

کورش، دوران کودکی را در رستم باغ سپری کرده است بایسته های دینی را از استاد کیخسرو خسرویانی فراگرفته و از ۹ سالگی سدره پوش شده است. وی دیپلم ریاضی را از دبیرستان فیروزبهرام گرفته و در سال ۱۳۷۱ از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شده است، رشته دانشگاهی وی کارشناسی آبیاری و آبادانی است و ۲۵ سال سابقه کاری و مدیریت بسیاری از پروژه های ملی شبکه آبیاری و زهکشی را در نقاط مختلف کشور دارد.

همسر وی، بانو کتایون فلاحت است، پیوندی که در سال ۱۳۸۱ بسته شد و ثمره آن دختری به نام ویستا است.

کورش بلندی از نوجوانی به ورزش نیز علاقه مند بوده و به صورت مشخص در دو رشته والیبال و کوه نوردی فعالیت چشمگیری داشته و در دو دوره رئیس هیات مدیره گروه کوهنوردی فروهر بوده است.

 

چرا موبدی را انتخاب کردید؟

من به موبد شدن از دو منظر نگاه می کنم، نگاه اول، خویشکاری در برابر اجدادم که بر اساس رسوم بازمانده از پیشینیان به عهده ام گذاشته شده است. بهرحال من یک موبدزاده هستم و بر خود بایسته دانسته تا راه نیاکانم را ادامه داده یا حداقل مانعی در ادامه مسیر آن نباشم، البته این مهم، بایستی با آنچه موبدان در طول سالیان دراز با پاسداری از خط و زبان و کسب دانش و آگاهی از حقیقت دین و پیامهای اندیشه برانگیز اشوزرتشت، و بکارگیری آن در قالب آیین و فرهنگ و گسترش آن انجام داده اند، همخوان باشد و شاید منهم هرچند اندک بتوانم در این راه موثر باشم. نگاهی دیگر به این موضوع، بُعد مینوی آن می باشد، باور دورنی به ۹ پایه اصلی دین مزدیسنی که با ایمان به یکتایی اهورامزدا، باور به پیامبری اشوزرتشت، باور به دنیای مینوی و پیروی از راستی آغاز و با کوشش در مسیر انسانی زیستن و تازه گردانیدن جهان می انجامد، مهمترین انگیزه برای را یافتن به این جرگه می باشد. بعنوان یک زرتشتی پیش از اینکه بفکر موبد شدن باشم به فکر کسب حقایق دین مزدیسنی هستم، این حقایق چیزی نیست جز خودشناسی و خداباوری، راستی و پاکی، احترام به حقوق دیگران و … هر آنچه نشانه انسانی زیستن است و تلاش می کنم تا حد توان در گسترش آن در دنیای پر هیاهوی کنونی کوشا باشم.

 

از زمانی که درخواست موبدی دادید تا زمانی که آخرین مراحل را طی کردید چه قدر طول کشید؟

یک سال

 

برای نوزود شدن چه مراحلی را باید طی کرد؟

طبق مراحل تعیین شده از سوی انجمن موبدان, هر موبد زاده بایستی آمادگی های لازم جهت شرکت در آزمون های مربوطه و اخذ گواهی موبدی را دارا باشد. شرایط عمومی چون داشتن بیست سال تمام یا بیشتر و نداشتن مشکل خدمت نظام وظیفه، سلامت کامل جسم و روان، عدم سؤ پیشینه و اعتیاد از مواردی است که بایستی با ارائه گواهی از مراکز ذیصلاح به انجمن موبدان اعلام گردد . متقاضی بایستی علاوه بر توانایی روانخوانی اوستا و از برخوانی بخشهایی از آن قادر به اجرای مراسم دینی همچون مراسم شادی سدره پوشی, گواه گیری و مراسم درگذشتگان, گهنبار خوانی و دیگر آداب و رسوم باشد. تسلط بر دین دبیره و یسنا خوانی از دیگر لازمه های موبدی می باشد، یک موبدزاده که می خواهد به درجه موبدی برسد باید بتواند از عهده پاسخگویی به پرسشهای دینی برآید لذا داشتن آگاهی های لازم از بینش دینی زرتشتی و آگاهی از کلام اندیشه برانگیز زرتشت (گاتها) از دیگر موارد می باشد. موبد زاده پس از اعلام آمادگی در آزمون های مربوطه شرکت نموده و پس از تایید از سوی انجمن موبدان نسبت به اعلام روز انجام مراسم نوزودی اقدام می نماید.

 

این روند به نظرتان مناسب است یا پیشنهادی برای اصلاح آن دارید؟

بهر حال این روند بر مبنای یک سری مبانی و تجربیات و الزامات از سوی انجمن موبدان تعیین گردیده است. از نظر من این روند مناسب می باشد.

 

کمی در مورد مراسم نوزودی توضیح می دهید؟

آیین نوزوتی در واقع جشن فارغ التحصیلی کارآموز موبدی است که از آزمونهای انجمن موبدان سربلند بیرون آمده باشد. جشن و آیین نوزوتی بدین گونه است که فرد نوزوت شونده از بامداد به همراه دیگر موبدان به آدریان رفته و پس از آمادگی های مقدماتی و آماده کردن وسایل مورد نیاز  همانند ورس و غیره در یشت خانه، با هم اوستای کشتی خوانده و کشتی نو کرده و سپس آفرینگان نوزوتی می خوانند. پس از انجام این کار، نوزود در حالی که تاج بسر گذاشته و پنام در جلو صورتش آویزان است همرا با موبدان از یشت خانه بیرون آمده و در حالی که دست در دست هم داشته و همازور می گردند به سوی حیاط که در وسط آن مجمر آتش بزرگی افروخته شده، حرکت می کنند. آنها به نشانه اندیشه و گفتار و کردار نیک سه بار دور آتش می چرخند و اوستای آتش نیایش را زمزمه می کنند. نوزوت در تمام طول این زمان ورد را (که فلزی به شکل T است) در دست می چرخاند. این کار نیز مفهومی خاص دارد و آن گسترش بار معنوی این آیین به تمام جهان و همازوری این موبد با تمام نیکان و وهان جهان است. سپس موبدان به سوی آدریان حرکت کرده و نوزوت به همراه موبد فیروزگری و ورسال(موبدی که پیش از موبد کنونی نوزوت شده است) به یشت خانه رفته و تا چندین ساعت به یسناخوانی می پردازند. باشندگانی که در این آیین شرکت کرده اند نیز جهت تماشای برنامه های شاد تدارک دیده شده می روند.

 

بهتر نبود، زودتر برای موبدشدن تلاش کنید؟

به نظر من جایگاه موبدی، جایگاه بسیار والایی است، علاوه بر داشتن آگاهی از پیش نیازهای دینی، پالایش روح و روان، تزکیه نفس، ایمان واقعی و خودباوری از مهمترین نیازهای دیگر آن می باشد. بعنوان یک موبدزاده و برادر موبد، شاید زودتر از این با پیش نیازهای دینی و آئینی و انجام مراسم دینی و بایسته های آن آشنایی داشته ام، اما بنظر من رسیدن به باور قرار گرفتن در این جایگاه نیاز به بلوغ داشته که در افراد مختلف در زمانهای مناسب ایجاد می شود. از سالها پیش بواسطه رشته کوهنودی، طبیعت و آفریده های پاک اهورایی و قوانین حاکم بر آن (اشا) را بیشتر لمس نمودم، نیایش بر فراز قله ها احساس وصف ناپذیری از نزدیکی به خالق هستی در انسان ایجاد می نماید. همچنین شناخت توانایی بالای انسان و درک واقعی نیروی پیش برنده ایکه ( فروهر) به تکامل انسان کمک می نماید، نگرش انسان به گیتی و مینو را متحول می سازد. با این وجود این احساس درونی تنها پاسخگوی انتخاب راه نمی باشد، بنابراین از حدود پنج سال پیش با راهنمایی موبدان و اندیشمندان دینی بخصوص موبد بزرگوار فیروزگری نسبت به بالابردن دانش دینی خود کوشش نموده و در اولین قدم قصد خواندن اوستا به طور صحیح را کردم، با ایجاد انگیزه از سوی دوست گرامی موبد مهراب وحیدی و با فراگیری دین دبیره از طریق تایپ خرده اوستا از کتاب خرده اوستای استاد بزرگوار شهمردان و تکمیل آن از کتاب گلدنر مجموعه ای را جهت خواندن اوستا به دین دبیره برای خود گردآوری نمودم تا بشود در آینده با کمک پژوهشگران  واندیشمندان گرامی راهی برای گسترش اوستا خوانی با خط اوستایی باز گردد. در این مرحله مصمم شده تا با گذراندن آزمون های موبدی پا در راه نیکانم قرار دهم. از اهورامزدا خواستارم تا مرا در کسب دانش و آگاهی از بن پایه های دین و شناخت هرچه بیشتر اندیشه های پاک اشوزرتشت و گسترش آن یاری نماید.

 

چه قدر برایتان خود برگزاری مراسم نوزوتی مهم است؟

مراسم نوزوتی، جشن فارغ التحصیلی یک کارآموز موبدی می باشد، طبیعتا هر فرد از برگزاری جشن فارغ التحصیلی بلحاظ توفیق در مراحل مربوط به آن، احساس خوشایندی خواهد داشت. حال اینکه مراسم نوزوتی به عنوان یکی از مراسم خاص زرتشتیان این احساس را دوچندان خواهد نمود. اما در مقابل این احساس خوب، شاید کمی نگرانی از پذیرش مسولیت سنگین در قبال نیاکان، جامعه کنونی و آیندگان را نمی توان انکار نمود.

 

الگوی شما در موبدی چه کسی بوده یا اکنون است؟

الگوی من در موبدی، خودِ جایگاه موبدی به مفهوم واقعیست نه فرد یا افراد خاص. اشوزرتشت در پیامهای اندیشه برانگیز خود از حقایقی سخن می گوید که لازمه انسان بودن و انسانی زیستن می باشد، این از بارزترین خصوصیات گاهان و نگرش اشوزرتشت بوده که با گذر زمان، اندیشه های شفاف و روشن آن وخشور بدون هیچ کاستی، مبنای رسیدن به رسایی و جاودانگی انسان می باشد. داشتن اندیشه پاک، بهترین راستی، شهریاری و مهر وفروتنی از فروزه های پاک اهورامزدا بوده که اگر هر انسان به آن پی ببرد خواهد توانست در جایگاه مقامی والاتر از یک موبد قرار گیرد. اشوزرتشت از بدو اشاعه دین به پیروان خود، انجمن مغان را تاسیس نمود و جهانبینی خود را در آنجا پایه ریزی نمود. تاریخ نشان داده است که جایگاه واقعی موبدان، بدون در نظر گرفتن زمانهایی خاص، حفظ و نگهداری نفس و کلام اشوزرتشت با بیان ساده در میان مردم بوده است. و از دیدگاه من این جایگاه بهترین الگو می باشد.

 

 به نظر شخص شما، ویژگی ها و وظایف یک موبد کدامند؟

آنچه مسلم است، یک موبد به عنوان یک منتخب دینی ابتدا بایستی از ویژگی های نیکوی شخصی برخوردار باشد. برابر مندرجات روایت داراب هرمزدیار یک موبد یزشنگر بایستی پانزده خصلت پسندیده از جمله: دارای خلق و خوی نیک، ایمان قوی، پاک منش، راست گوشن(راستگو)، خردی کنشن( کار وکردار از روی خرد)، راست اوستا( سراییدن اوستا بدرستی)، پاک و بدور از هر گونه آلودگی باشد. علاوه بر این موبد باید دانش و آگاهی لازم از مبانی دینی و فرهنگی و آئینی را داشته باشد و قاعدتا پاسداری از دین و آئین و فرهنگ زرتشتی از مهمترین وظایف او می باشد.

 

نقش موبدان در طول تاریخ چه بوده است؟

بدور از هر گونه تعصب و بنابر گواهی های تاریخی و همچنین واقعیتهایی که همه ما زرتشتیان در طول دوران زندگی خودمان و پیشینه اجدادمان می دانیم، موبدان نقش بسازایی در پاسداری از دین و آیین و فرهنگمان داشته اند. می دانیم که در عهد باستان، موبدان با حفظ بخش بزرگی از اوستا این گنجینه بزرگ را سینه به سینه نقل می کردند. در دوره ساسانی با توجه به شرایط خاص درک زبان اوستایی و خط پهلوی، موبدان به ابداع خط اوستایی ( دین دبیره ) که هنوز کامل ترین خط جهان است اوستا و گاتها را با همان تلفظ دقیق باستانی پاسداری نمودند. از آن زمان اوستا را با خط خوش می نوشتند و با صوتی شیوا می خواندند. آیین و رسوم زیبا و پرمفهوم کیش زرتشتی همانند: گاهنبار، جشن های سالیانه و ماهیانه، مراسم درگذشتگان و …. را بدرستی نگهداری نمودند. پرستاری از آتش و نگهداشت این سمبل دینی و ملی زرتشتیان در دوران متمادی از دیگر تلاش های این طبقه از جامعه بوده و هست، که صد البته این کارها با همبستگی و از جان گذشتگی های بهدینان در آمیخته و نتیجه آن پاسداشت از دین اهورایی تا کنون است.

 

چگونه موبدان می توانند جایگاهشان را در جامعه مدرن امروزی حفظ کنند؟

بنظر من دنیای مدرن امروزی شاید به ظاهر آسایش هایی را بدنبال داشته، اما بگونه ای آرامش را از بشر گرفته است. انسان امروزی ناخودآگاه برای کسب آرامش، بدنبال ماهیت وجودی انسانیت می گردد و برای رسیدن به آن از روشها و تکنیک هایی استفاده می نماید که تمامی آنها ریشه در حقیقت دین به معنی بکارگیری دیده دل و وجدان آگاه آدمی در انجام کارها دارد. حقایقی که جز از اندیشه و گفتار و کردار نیک سخن به میان نمی آورد، از دید من، در دنیای کنونی علی رغم وجود ناملایمات و ناهنجاری ها گیتوی، جایگاه هر فرد با ایمان و خداباور که با افزایش سطح دانش و آگاهی خود در گسترش راستی کوشا باشد به خودی خود محفوظ خواهد ماند.

 

به عنوان یک روحانی دینی، مهمترین مشکل جامعه زرتشتی را در چه می دانید و راهکارتان چیست؟

شاید این پرسش و پاسخ کلیشه ای باشد، اما به نظر من به عنوان یک عضوی از جامعه زرتشتی، مهمترین چالشها را اول در نپذیرفتن سختیها و برخی تغییرات ناهنجار دنیای کنونی می دانم. به تَبَع این موضوع، کمرنگ شدن همازوری بین اقشار جامعه، کم شدن ظرفیت پذیرش یکدیگر به عنوان یک انسان با دیدگاه های متفاوت، قبول نداشتن افراد مسئول در جایگاه های اجتماعی خود، عدم برنامه ریزی و مدیریت صحیح در انجام کارها بخش بعدی چالشها می باشد. جامعه ما وارد دوره جدیدی از شکل گیری شده که تجربه آنرا نداشته و نیاز به کنکاش و تجربه دارد. باید پذیرفت که سطح علمی وآگاهی جامعه در کلیه سطوح بالا رفته و بدنبال آن توقع از عملکرد نیز افزایش یافته است، اما رفتار با چنین تغییری همچنان مانند گذشته باقی مانده، یعنی انتظار انجام شدن کارها توسط فرد یا افرادی خاص به عنوان مُنجیان جامعه که دیگر بنظر تحقق نیافتنی است. بنظر من درک مفهوم واقعی انجمن و خرد جمعی و تمرین و ممارست در اجرای آن تنها راه گشای کار است که خود نیاز به زمان دارد.

 

آیا برنامه ای برای مهاجرت به خارج از کشور دارید؟

خیر