دکتر مهران سپهری در یازدهمین کنگره جهانی زرتشتیان از نقش انجمنها و نهادهای زرتشتی در جامعه زرتشتیان ایران گفت.

این استاد دانشگاه صنعتی شریف که شنبه ۱۲ خورداد ماه و در دومین روز کنگره جهانی زرتشتیان در شهر پرت استرالیا سخن می گفت در ایران، از هر ۳۰۰۰ نفر یک نفر زرتشتی است. ولی از نظر درصد کار و موفقیت در صدر کشور قرار دارد. در جامعه ملی، زرتشتیان دارای احترام و اعتبار هستند. در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده، با وجود قرن­ها تبعیض و ظلم، سنت و دین را نگاه داشته و دارای جامعه زنده و پویا هستند. راز این بقا در نحوه شکل­گیری و اداره جامعه زرتشتی در ایران است. مدل رنگین کمان، که در ایران موفق عمل کرده الگویی علمی برای باهم بودن در دنیا است.

 

متن کامل سخنرانی دکتر مهران سپهری بدین ترتیب است:

 

هزار نقطه نور، همبستگی در گوناگونی
رنگین کمان روشن کننده زرتشتی از سرزمین مادری

یکصد گروه و انجمن زرتشتی در ایران امروزه به هم می پیوندند تا میراث خود را حفظ کنند و جامعه خود را دوباره بسازند. با وجود تعداد کم و سختی تاریخی، زرتشتیان ایران نه تنها باقی مانده اند، بلکه در کشور سرآمد و درخشان هستند. کوچک و بزرگ، رسمی و غیررسمی، مستمر و مقطعی، با اشکال و اهداف متفاوت، گروه­ها و سازمان­های زرتشتی در ایران مستقل کار می­کنند، ولی در کنار هم یک تصویر زیبا را می­سازند و همواره همبستگی دارند.

بن­پایه­های این مقاله در کنگره: همبستگی در تنوع؛ تلاش به سوی هدف­های مشترک با روش­های متفاوت؛ توافق برای ایستادن همسان در اصول با وجود روش و شکل مختلف؛ تازه گرداندن جهان و پاک کردن تاریکی و ناتوانی با آوردن نور؛ ساختن آینده روشن با ایستادن بر روی شانه­های گذشتگان. در این سخن، از ساختار و مدل کاری زرتشتیان ایران رمزگشایی و تحلیل شده، و شبکه همازور زرتشتیان ایران به عنوان مدل جامعه جهانی پیشنهاد می شود.

سازمان­های رسمی زرتشتی زیادی، همراه با گروه ها و جماعت خودجوش، در سراسر ایران با سختی تلاش می کنند تا سنت­ها و معنویات هزاران ساله را نگاه دارند. انجمن های رسمی زرتشتیان، سازمان­های جوانان و دانشجویان و زنان، بنیادها و موقوفه­ها، گروه­های محلی و در همسایگی، و گاهی فرد فرد، همراه با نماینده زرتشتیان در مجلس ایران، بهترین کار ممکن را عرضه می کنند تا همبستگی و همسویی خود را با هدف و میراث مشترک حفظ کنند.

در گذشته، زرتشتیان مدرسه و بیمارستان ساخته، بانک و بنیاد تاسیس کردند، و موسسات خیریه و عمومی را بر جای گذاشتند – نه فقط برای زرتشتیان، بلکه برای همه مردم در ایران. زرتشتیان ایران مورد اعتماد و احترام بوده­اند و ردپای آنها را همه جا می توان یافت. در دهکده جهانی امروزه که هر روز زرتشتیان بیشتر پراکنده می شوند، زرتشتیان سرزمین ایران منبع انرژی و هم­افزایی، بازسازی و بهسازی، تقدس و پاکی، اتحاد و تعهد به همه هستند.

سرزمین بخشی از زرتشتی بودن است. زرتشتیان در هر جای دنیا به ایران را سرزمین خود می دانند. در نیایش روزانه، زرتشتیان به ایران و به رهبران جامعه و دینی درود می­فرستند. جامعه زرتشتیان ایران مشابه جامعه بزرگ ایران است، رنگین کمانی از همه اقوام و عقاید. علی­رغم تفاوت­های ظاهری، مردم به سوی هم می­آیند، خط واحد را تشکیل می­دهند، و بهترین خود را تقدیم می­کنند – دقیقا مانند تصاویر ۲۵ قرن پیش ایران در تخت جمشید.

گفته شده که سازمان­های زرتشتی بیشتر به اختلاف و تقابل می پردازند. زرتشتیان به تنهایی خوب کار می کنند، ولی در کارهای جمعی و بزرگ ناتوانند. در طول فجایع تاریخی خسته و فرسوده شده­اند. به خصوص با مهاجرت­های مجدد اخیر، با زندگی و فرهنگ غریبه، زرتشتیان ممکن است تمرکز و اهداف تاریخی خود را از دست بدهند. این ارایه، عکس این مطلب را نشان می­دهد که زرتشتیان ایران رنگ نباختند و هنوز منبع سنت­ها و دین زرتشتی هستند.

در علم مدیریت، ساختار و حاکمیت جامعه و ازمان در فرمهای مختلف است. ساختار سنتی مرکزی در موقعیت پویا و متغیر موفق نیست. خلاقیت و انعطاف حداقل شده، کنترل و یکسان بودن اهمیت می­یابند. جامعه ارگانیک برخلاف جامعه مکانیکی، می تواند پاسخگوی تغییرات و محیط ناشناخته باشد. ساختارهای طبیعی بر اساس نیاز، به­صورت مسطح، غیرمتمرکز، تخصص کم، و منطبق با محیط شکل می­گیرد و به سرعت  با تغییرات منطبق میشود.

در ایران، از ۳۰۰۰ نفر یک نفر زرتشتی است. ولی از نظر درصد کار و موفقیت در صدر کشور قرار دارد. در جامعه ملی، زرتشتیان دارای احترام و اعتبار هستند. در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده، با وجود قرن­ها تبعیض و ظلم، سنت و دین را نگاه داشته و دارای جامعه زنده و پویا هستند. راز این بقا در نحوه شکل­گیری و اداره جامعه زرتشتی در ایران است. مدل رنگین کمان، که در ایران موفق عمل کرده الگویی علمی برای باهم بودن در دنیا است.