پرسه توران شهریاری خاطرات سال ها پیش را جلو چشم می آورد. همانوقت هایی که سرپا و پرشور با آن لحن صدای خاص شعر میخواند و سخنرانی میکرد.
نمی دانی که حسرت و غصه کدام را بخوری؟ غصه آن سال های رفته ای که دیگر برای تو نیست و در چشم بر هم زدنی گذشت و یا غصه ایران سرایی که اکنون جسم در خاک دارد و یاد در دل ها. شاید هم برخی کارهایش خاص بود.
اما …
از رضا بنفشه خواه هنرپیشه ایراندوست تا علی دهباشی مدیر مسئول بخارا از محمدعلی دادخواه چکامه سرا و وکیل جنجالی تا رضا فیروز آبادی زبان شناس. نقل نقل خاطرات است و روزهایی که باهم درکنار او سر میشدند.
رضا فیروز آبادی قصه عجیبی از توران می گفت توران که مهر میهن در دل داشت به شوخی از این میگفت که چرا جای نام ایران توران اسم اوست؟ و فیروزآبادی به او گفته بود تورانیان هم آریایی بوده اند و همین آریایی بودن التیام بخش این شاعر بود. یا از دغدغه هایش از سد سیوند و پیگیری هایش گفت.
محمد علی دادخواه از زمانی صحبت کرد که شعر توران شهریاری قرار بود در کتاب های درسی بیاید و در جلسه ای هم همه آن را تایید کردند و اما بنابه مسائلی احتمالا قابل حدس، در نهایت مانع آن شدند تا اسمی از او در کتب ادبیات فارسی درج شود، یا علی دهباشی که از شعر خوانی توران در عنفوان جوانی در پیش مصدق و ذوق و شوق وی در آن دوران در اوج نهضت ملی شدن نفت گفت. موبد پدرام سروشپور هم از شعرهای توران شهریاری سخن راند و بابک سلامتی هم که مجری برنامه بود پیام های برخی چهره ها همانند ژاله آموزگار، دکتر بهشید برخوردار، نماینده زرتشتیان در مجلس، انجمن زرتشتیان تهران و سازمان زنان زرتشتی را خواند و اشاره به حضور بنفشه خواه در جلسه هم کرد. صدای هما ارژنگی چکامه سرا و دوست توران نیز پخش شد. خلاصه اینکه توران را با همه خاطراتی که از او به یادداریم اما نمیتوان انکار کرد. اینکه از بنیانگذاران اتحادیه زنان حقوقدان ایرانی و نخستین زن از اقلیتهای دینی است که به عضویت در هیئت مدیرهٔ کانون وکلای دادگستری ایران رسیده است. یا از سوی نهاد ریاست جمهوری جزو ۶۰ نفر زن نامآور سراسر ایران قرار گرفته یادر مضامین اشعارش چیزی جز عشق به ایران نیست اینکه بسیاری از سنت ها و جشن ها و فلسفه های این سرزمین را به زبان شعر در آورده از دیوان توران تا گوهر، صدها و هزاران بیت است که به نظم رسیده برای یادآوری بزرگی ایران.
توران بهرامی بی تردید از چهره های ملی ماست که آثار گرانبهایش جای خود دارد و نقد منصفانه اش هم در جای خود.
اما واقعیت اینکه وقتی با پایان اوستا خوانی و سخنرانی ها، ناگهان صدایش را پس از سال ها خانه نشینی و دوری از جامعه اش در تالار ایرج می شنوی بغض گلویت را میگیرد. دلت تنگ می شود برای آن طنین صدا و آن استواری سخن و آن اشعار روان و آن بیان شیوا…دلت میگیرد باز انگار… هم از اینکه چه حیف که سال هاست دیگر او را در جمع نمیدیدی و صدایش را نمی شنیدی و هم اینکه چرا چرخ گردون زندگی چنین است که اکنون مراسم وداع با اوست و تو هم نسبت به آن سال ها چه عمری گذراندی و چه قدر همه چیز فرق کرده.
روانش شاد
در اینجا پیام دکتر افشین نمیرانیان، فرنشین انجمن زرتشتیان تهران، که در این مراسم خوانده شد را می آوریم:
ایریسته نام اورانو یزه میده یاو اشه انام فروشیو
درگذشت بانوی فرزانه و سرافراز، توران شهریاری را به خانواده ارجمند ایشان و تمامی همکیشان آرامش باد گفته، شادی روان ایشان را از اهورامزدا آرزومندیم.
روانشاد توران شهریاری، افزون بر مجموعهی تخصصها و تواناییهای فردی که ایشان را شخصی متمایز و برجسته ساخته بود، سالها کنشگری و فعالیت اجتماعی در جایگاه عضویت در هیات مدیره انجمن زرتشتیان تهران را در کارنامه زندگی پربار خود دارند خدمات ایشان به همکیشان بسیار ارزشمند و شایستهی سپاس از سوی جامعه زرتشتیان ایران است. جایشان در این دنیا همواره سبز باد.
افشین نمیرانیان
فرنشین انجمن زرتشتیان تهران
و پیام سازمان زنان زرتشتی نیز بدین ترتیب است:
به یاری اهورامزدا
سازمان زنان زرتشتی درگذشت روانشاد توران شهریاری (بهرامی)، هموند پیشکسوت هیات مدیره و یکی از بانوان افتخارآفرین هازمان زرتشتی را به خانواده و بستگان آن بهشتی روان آرمش باد گفته، آرزوی صبر و شکیبایی و تندرستی را برای بازماندگان و وابستگان آن روانشاد، از اهورامزدا خواستار است. یادش گرامی و بهشت برین جایگاهش باد.
سازمان زنان زرتشتی
گزارش تصویری از این برنامه همراه با پیام دکتر بهشید برخوردار را نیز می توانید در اینجا بخوانید.
