با هم تلاش کردن و با هم به موفقیت رسیدن را بیاموزیم.

کارتیمی را از کودکی در جامعه خودمان رواج دهیم.

برساد، امید کاجیان _ در میانه شور و حال جوانی و روزهای خوش دانشجویی که سرشار است از شیطنت‌های دوران خود و لذت‌های دورهمی، چهار جوان خلاق با تکیه بر دانش مهندسی پزشکی دغدغه ذهنیشان می‌شود حل یکی از حیاتی‌ترین چالش‌های اتاق عمل. چالشی به ترسناکی عفونت بعد از یک عمل جراحی به دلیل “آن استریل بودن” ابزارهای جراحی یا حتی بدتر از آن، جاماندن ناخواسته یکی از این ابزارها دربدن.

حالا تینا فرامرزی و تیم همراهش با طراحی و ثبت سامانه Station tools Surgical iTrack نه‌تنها گامی در جهت کاهش خطاهای جراحی برداشته‌اند، بلکه در عرصه رقابت‌های علمی ملی نیز افتخار کسب کرده‌اند و مجوز حضور در رقابت های بین المللی را از آن خود.

تینا فرامرزی یکی از اعضای تیم چهارنفره Surginnomed  است که موفق به طراحی و ثبت سامانه نوآورانه شان شده؛ سیستمی که با هدف ردیابی و سامان‌دهی ابزارهای جراحی طراحی شده و می‌تواند دقت، نظم و ایمنی را در اتاق عمل به‌طور چشمگیری ارتقا دهد. یک میز پرتابل چندمنظوره که امکان باز کردن بسته ابزارهای جراحی به صورت استریل و ردیابی و مدیریت این ابزارها را فراهم می‌کند. این اختراع در سامانه مالکیت معنوی ایران به ثبت رسیده است.

او به همراه نگار پوردانا، سجاد غفران و علیرضا باغبان، در مسابقات بین‌المللی فیراکاپ و روبوکاپ ایران ۲۰۲۵ شرکت کردند در ویراکاپ، مقام اول را در بخش ایده کسب و سهمیه حضور در مسابقات جهانی آن که در کره جنوبی برگزار می‌شود را به دست آورده اند. درروبوکاپ نیز مقام دوم را در لیگ دمو بخش ایده تا پوستر از آن خود کرده اند.

از تینا، درباره این مسیر پرچالش نوآوری همراه با سختی های اما شیرینش پرسیدیم، در لابه لای سوالها به چشم اندازهای ذهنی اش از آینده سفر کردیم و گریزی زدیم به در دل‌هایش با جامعه زرتشتی و اینکه چگونه تیمی که او یکی از اعضای آن است به موفقیت رسید.

 

*چه عواملی شما را به سمت رشته مهندسی پزشکی، به‌ویژه گرایش بیوالکتریک، سوق داد؟

هرچند رشته تحصیلی من در دوره دبیرستان ریاضی بود، اما به یاد دارم از راهنمایی که بخش‌هایی مانند آناتومی و فیزیولوژی به کتابهایمان اضافه شد به این مباحث علاقه داشتم و از طرفی حفظ کردن مطالب آن نیز برایم کار دشواری نبود. با یک بار خواندن مطالب، موضوعات در ذهنم مینشست و قطعا این به دلیل علاقه ای بود که به این مباحث داشتم. با این حال رشته ریاضی را در دبیرستان انتخاب کردم و آن زمان آشنایی هم با مهندسی پرشکی نداشتم.  اولین کسی که رشته مهندس پزشکی را به من معرفی کرد، خواهرم بود. با توجه به اینکه خودش پرستار است و در  بیمارستان کار می‌کرد راجع به مهندسی پزشکی برایم گفت، درنهایت بعد از نتایج کنکور، این رشته را انتخاب کردم و قبول شدم. مهندسی پزشکی از آن دسته رشته‌هایی  است که ما در دوران کارشناسی تعیین گرایش می‌کنیم و سه گرایش بیوالکتریک، بیومکانیک و بیومتریال دارد. در گرایش بیوالکتریک نیمی از واحدها مشابه با مباحث درسی مهندسی برق است، درکنار آن آزمایشگاه مدار و آزمایشگاه الکترونیک و… هم داریم. با توجه به اینکه ریاضیات خوبی داشتم و عاشق درس مدار و آزمایشگاه و مباحث مدار بستن و سنسورها بودم و علاقه مند به امورفنی، خواندن واحدهای درسی را با تمامی سختی‌هایی که داشت با ذوق ادامه دادم، اوایل دانشگاه زیاد به فکر ایده پردازی نبودم، جلوتر که رفتیم و با تجهیزات پزشکی و بیمارستان آشنا ‌شدم مثلاً به این فکر می‌کردم که چگونه باید خطای فلان دستگاه را کم کرد یا آن را توسعه داد یا چه نوآوری می‌توان به آن اضافه کرد. اما اینکه بخواهم کاملاً اینطور فکر کنم که یک دستگاه جدید را اختراع کنیم تا یک مشکل پزشکی را حل کند، بعد از اینکه با بچه های گروه آشنا شدم شکل گرفت.

*فرآیند طراحی و توسعه سامانه «Station tools Surgical iTrack» »چگونه آغاز شد و چه مراحلی را طی کرد؟

گروه ما ابتدا با این هدف تشکیل شد تا یک ایده پردازی جدید را شروع کند. ابتدا با توجه به تجهیزات موجود به دنبال یک نوآوری می‌گشتیم. شروع به بررسی مشکلات در بیمارستان‌ها کردیم. اینکه در حوزه پزشکی چگونه می‌توانیم این مشکلات را رفع کنیم مسئله ذهنی ما بود.  ایده پردازی نیز خود فرایندهایی دارد، اینکه کدام ایده ای خوب است یا می‌تواند برای ثبت اختراع مناسب باشد، خودش شرایط و مراحلی خواهد داشت. مثلاً ایده پردازی در حوزه سرطان کار تحقیقاتی طولانی مدتی میطلبد. به عبارتی بعد از تحقیقات زیاد و زمان بسیار روی یک ایده می‌توانیم به این نتیجه برسیم که آیا آن ایده ایده خوبی است یانه؟ اما هدف تیم این بود که ایده‌هایی که سریعتر به نتیجه می‌رسد را دنبال کنیم. برای مدت‌ها ما هر روز در اینباره فکر می‌کردیم، ایده‌های زیادی می‌دادیم و بررسی می‌شدند، تا به این نتیجه رسیدیم که یکی از  مشکلات جهانی در اتاق‌های عمل، جا گذاشتن ابزار جراحی در بدن بیمار است. شروع به یافتن آمارهای جهانی، ایرانی و همینطور تفکیک شهرها کردیم.  نمونه‌های مشابه را بررسی و ایده خود را پخته تر کرده تا آن را ثبت کنیم. همانطور که گفتم مراحل ثبت اختراع هم فرایند خاص خودش را دارد. ابتدا ما باید یک نامه توجیهی درباره خوب بودن ایده  نوشته تا آن را ثبت می‌کردیم. بعد از ثبت ایده، نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها برای پیشرفته کردن دستگاه را بررسی و  iTrack  را انتخاب کردیم، البته یافتن این نام که هم نامکوتاهی باشد و هم از لحاظ تلفظی مناسب، هم مهم بود.

*در طول این مسیر، با چه چالش‌ها و موانعی مواجه شدید؟

قاعدتا با چالش‌های زیادی روبه رو بودیم. این نخستین بار بود که در چنین مسیری قرار می‌گرفتم، به نظرم درصد زیادی از موفقیت، نترسیدن و شروع کردن است. اینکه شما جرات این را  داشته باشی تا در مسیری که کاملا جدید است خود را قرار دهی و آغاز کنی مهم است و برای موفقیت هم چالش زیاد است. آن چه که ما انجام می‌دادیم یک موضوع جدیدی به شمار میامد. ما هم باید یاد می‌گرفتیم و هم آنچه را که می‌آموختیم همان‌جا به کار می‌گرفتیم، هم سرعت بالایی داشتیم، یعنی برای خودمان تاریخ تعیین می‌کردیم که چنین اقداماتی را باید تا فلان زمان انجام بدهیم. هم یادگیری، هم کارایی‌، هم سرعتمان را توامان حفظ می‌کردیم. ضمن اینکه قصد داشتیم در مسابقات هم شرکت کنیم. حال و هوای حضور در مسابقات نیز کاملا متفاوت بود، از توضیح کامل دستگاه تا رعایت شرایط مسابقه تا تبلیغات و طراحی‌هایی که باید انجام می‌دادیم باید حضور خیلی متفاوت‌تری می‌داشتیم تا بتوانیم با تیم‌های دیگر رقابت کنیم و شانس بالاتری برای این حضور داشته باشیم، در کنار همه این سختی‌ها و استرس‌ها و هیجانات، واقعا تجربه لذت بخشی هم بود. چالش یادگیری، عالی است هرچه که یک تیم یاد می‌گرفت یعنی به صورت فردی هم چیزی میاموختیم.

*این سامانه چه تأثیری بر بهبود دقت و کارایی در اتاق‌های عمل دارد؟ آیا نمونه‌های عملی از کاربرد موفق آن وجود دارد؟

این اختراع مزیت رقابتی زیادی می‌تواند داشته باشد. دستگاهی توام با سیستم یکپارچه است که  هم به کمک آن شناسایی ابزار صورت می‌گیرد، هم ردیابی آن، هم از” آن‌استریل” شدن ست(بسته) ابزار جراحی جلوگیری می‌کند و اثری از خطاهای نیروی انسانی در “آن‌استریل” شدن ابزار جراحی نداریم. چون در کار جراحی ممکن است ابزاری در بدن جا نماند، ولی بعد از اینکه عمل انجام شود، عفونت در بدن بیمار شکل بگیرد، حالا این‌که این  عفونت از کجا آمده ممکن است به دلیل این باشد که مثلا ست(بسته) ابزار در حین عمل از طریق نیروی انسانی یا عوامل دیگر “آن استریل” شده باشد، اما این دستگاه این کارمهم را نیز  انجام می‌دهد که از “آن استریل شدن” ست(پک) جراحی جلوگیری می‌کند. زمان استفاده از هر ابزار را ثبت می‌کند، تمام خطاهایی که باعث می‌شود ابزار جراحی در بدن بیمار جا بماند را کاهش می‌دهد. همچنین زمان آماده سازی اتاق عمل نیز با این دستگاه کم می‌شود، از طرفی برای عمل‌هایی که بالای ۱۰ ساعت هستند، عمل‌های طولانی که حتی جراح ممکن است تغییر پیدا کند یا به صورت کلی کادرپزشکی و پرستار آن  عوض بشوند، این دستگاه وقتی ابزار را شمارش میکند، یا ست(بسته) جدید به دستگاه داده می‌شود تا دوباره بچینند را شناسایی کرده، خطا را کاهش داده و دقت را بالا می‌برد. علاوه بر این، برای این سامانه دوربین‌هایی در نظر گرفته شده و سنسورهایی در کنار یکدیگر هستند که هر کدام ضریب تاثیری دارند و ترکیب این‌ها با یکدیگر یک سیستم یکپارچه را شکل می‌دهد که می‌تواند کاملاً احتمال خطا را از بین ببرد. این دستگاه در مرحله نمونه اولیه است. MVP است . شبیه سازیها و کدنویسی‌های آن انجام شده و چون از سیستم بینایی ماشین برخوردار است به همراه کدهایی که نوشته شده و پردازش تصویر داده ها؛ قابلیت تشخیص ابزار در حالت خون آلود را دارد تا خطایی ایجاد نشود. شبیه سازی و کدنویسی این مراحل کاملا انجام شده و موفقیت آمیز بوده است.

*آیا بازخوردی از سوی جامعه پزشکی یا بیمارستان‌ها در مورد این اختراع دریافت کرده‌اید؟

تیم قبل از اینکه بخواهد این طرح را ثبت کند از طریق ارتباط با جراحان، بیمارستان‌ها و کادر درمان و کسانی که در بخش OR بودند اعم از پرستاران و تکنیسین های اتاق عمل این طرح را  پیش برد که از آن بسیار استقابل کردند و نظراتی دادند که ما نسبت به شرایط اتاق عمل آگاه شویم و تغییرات و نوآوری‌هایی بیشتری به طرح اضافه کنیم. در این راستا کاملا مشورت‌های مربوطه صورت گرفت.

*تجربه شرکت در مسابقات بین‌المللی مانند فیراکاپ و روبوکاپ چگونه بود و چه دستاوردهایی برای شما و تیم‌تان به همراه داشت؟ در مورد این دو مسابقه در ایران و کره بیشتر توضیح دهید ؟

مسابقات ویراکاپ و روبوکاپ هر دو مسابقات بین المللی خیلی شناخته شده و بزرگی هستند. حضور در این مسابقات، مسیر جدید دیگری بود و در واقعیت هدف تیم از شرکت در این مسابقات شناخته شدن تیم و دستاوردهای آن در وهله اول بود، از سویی با  افراد زیادی که در این حوزه و همینطور ثبت اختراع قوی هستند آشنا شدیم. بنابراین بیشتر هدف ما نه رقابت بلکه کسب تجربه و ارائه اختراع به داوران بزرگی که حضور داشتند بود. آشنایی با خود این داوران و همین‌طور شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند در مرحله صنعتی شدن این طرح به ما کمک کند که خدارا شکر در هردو مسابقه موفق بودیم. در ویراکاپ، مقام اول را در بخش ایده کسب کردیم و سهمیه حضور در مسابقات جهانی ویرا که در کره جنوبی برگزار می‌شود را به دست آوردیم. درروبوکاپ نیز مقام دوم را در لیگ دمو بخش ایده تا پوستر از آن خود کردیم که کاملا تجربه جدید و لذت بخشی بود. نکته اصلی اینجاست که بلافاصله بعد از ویرا، ما برای مسابقات روبوکاپ آماده شدیم. ارائه ها برای جلب نظر داوران متفاوت و داورها هم مختلف بودند و قطعا این موضوع کار را بسیار سخت می‌کرد اما نتیجه، خستگی کار را از تن همه ما بیرون کرد.

*این موفقیت‌ها چه تأثیری بر دیدگاه شما نسبت به آینده حرفه‌ای‌تان داشت؟

موفقیت‌ها چه برای خودم چه برای تیم باعث شد تا اعتماد به نفس تیم را افزایش دهد و به توانایی خودمان باورداشته باشیم تا بتوانیم آن را بیشتر و بهتر تقویت کنیم و اینکه خود را برای رویارویی با چالش های بزرگتر در آینده آماده کنیم. از سویی به مسیر کارآفرینی شناخت پیدا کردیم و ارتباط گرفتن با شرکت‌های دانش بنیان یا تاسیس یا عضو این شرکت‌ها شدن را آموختیم تا توسعه شبکه ارتباطی مان را تقویت کنیم. ارتباط با متخصصان، سرمایه‌گذاران، مدیران صنعت سلامت را افزایش دهیم و در ادامه آن مسیر تجاری سازی و فرایند تبدیل ایده ‌به محصول و از ثبت اختراع به تولید انبوه را بهبود و تسهیل بخشیم.

*همکاری با اعضای تیم Surginnomed چگونه شکل گرفت و چه عواملی به موفقیت تیم کمک کرد؟

ما همه دانشجویان یک دانشگاه و ورودی های یکسان هستیم، به غیر از آقای غفران که ورودی سال قبل‌تر بودند ولی همدیگر را  می‌شناختیم.  هدفمان تشکیل یک تیم بود. ایشان تجربه شان در ثبت اختراع و مسابقات بیشتر بود. برای باقی اعضا این مسیر، یک مسیر کاملا جدیدی بود. با توجه به شناختی که از ایشان داشتیم این همکاری را پذیرفتیم. هدف در ابتدا ثبت اختراع بود که با شرکت در مسابقات به این نتیجه رسیدیم که حتما این مسیر را ادامه دهیم، چون با قابلیت ها و اتفاقاتی که افتاد به این نتیجه رسیدیم برای موفقیت های بهتر و بیشتر حتما ادامه دهیم.

عواملی که باعث این موفقیت شد زیاد هستند، یکی از آن‌ها تنوع تخصصی و مهارت‌هایی که در هریک از ما وجود داشت، بود. چه از بعد فنی، چه برنامه نویسی، طراحی، تحقیق و توسعه هریک از ما مهارت‌هایی را در خود داشتیم و تمام تمرکزمان را روی مهارت‌های خودمان گذاشتیم و این که در کنار آن بتوانیم یادگیریمان را در هر زمینه بیشتر کنیم. زمینه هایی که در آن استعداد داریم و مهارت‌ها را بیشتر کنیم و در ادامه آن، خود را مقید به تیم کردیم که هریک از ما در قبال آن مسئولیت ، وظیفه شناسی و تعهداتی داریم. مجموعه این موارد باعث شد تا اعضای تیم به یکدیگر اعتماد کنند و مسیر، خیلی بهتر طی شود. در کنار این با جلسات حضوری و غیر حضوری که داشتیم، با همفکری و صداقتی که به کار می‌بردیم، یادگیری مداوم در زمینه کاری خودمان و اخلاق حرفه ای را رعایت کردیم. شاید مجموعه ای از این عوامل باعث موفقیت تیم شد که امیدوارم ادامه‌دار باشد.

*چه توصیه‌ای برای دانشجویان زرتشتی دارید که به دنبال تشکیل تیم‌های نوآورانه هستند؟

متاسفانه در جامعه خودمان و تمام ایران به کار تیمی بها داده نشده است. مسئولیت پذیری همکاری با دیگران را خیلی خوب یاد نگرفتیم، در بازی‌هایمان با یکدیگر تیم شدیم اما در پیشبرد امور خاص این کار را خوب بلد نیستیم. برای همین باید این کار تیمی را بیاموزیم، استعدادهای خود را در یک زمینه کشف کنیم و بتوانیم آن استعدادها را با باقی استعدادهای دیگران تلفیق کنیم. ما در هرزمینه ای که تخصص داریم اگر یاد بگیریم گویی که هم تیمی ما آن را یاد گرفته است. هر چیزی که هم تیمی من یاد بگیرد انگار که من یاد گرفتم.

اما این موضوعی است که متاسفانه خیلی‌ها بر نمیتابند. اینکه بتوانیم تشکیل تیم را از جامعه خودمان و بچگی رواج دهیم بسیار تاثیرگذار است، اینکه شما بخواهید صرفا به صورت فردی پله های موفقیت را طی کنید تا یک جایی ادامه دارد. تداوم آن موفقیت در نهایت به یک تیم برمی‌گردد. وقتی شما به صورت فردی یک شرکت تاسیس می‌کنید برای ادامه آن نیاز به افراد دیگر دارید از کارمند تا حسابدار و … پس باز هم به یک تیم نیاز دارید. بنابر این بهتر است از بچگی شناخت استعداد، یادگیری و سپس تشکیل تیم را بیاموزیم تا اینکه در بزرگسالی به فکر کار تیمی باشیم. از طرفی دوران دانشجویی دوران بسیار خوبی است که در رشته خودمان بتوانیم با یکدیگر کارهای علمی را پیش ببریم و مهارت آموزی را انجام دهیم. واقعا یک دست صدا ندارد.

درکنار این‌ها علاقه خیلی خوب است باید استعدادها را شناسایی کنند. بیاموزند و بعد از آن با اساتید حوزه در ارتباط قرار گرفته و به ثبت ایده و نوآوری در آن بخش بپردازند و از اینکه در محیطی قرار گرفته‌اند که تاکنون تجربه آن را نداشتند نترسند، این عوامل باعث می‌شود که به موفقیت نزدیکترشوند و جسارت و شجاعت رویارویی با چالش‌های بزرگتر در آینده را پیدا کنند.

*آیا برنامه‌ای برای توسعه بیشتر این سامانه یا اختراعات جدید در دست دارید؟

قطعا ایده های جذاب و آینده دار دیگری را نیز در نظر گرفتیم و در مرحله تحقیق و توسعه آن هستیم تا بتوانیم آن‌ها را نیز به خوبی پیش ببریم و به جاهای مطلوبی برسیم. این سامانه اگر در محیط اتاق عمل قرار بگیرد قطعا نوآوری‌های دیگری را خواهد داشت و باید توسعه پیدا کند. در حال حاضر مرحله شبیه سازی و پردازش تصویری اش کاملا موفقیت آمیز بوده است و امیدواریم که مراحل دیگر را طی کنیم تا به بخش حضورش در صنعت برسیم.

*در بلندمدت، چه اهدافی را برای خود در حوزه مهندسی پزشکی و نوآوری دنبال می‌کنید؟

تیم تشکیل شد برای خلق محصولاتی که تاثیرگذاری بیشتری دارند و طراحی راه حل هایی که مشکلات اساسی نظام سلامت را رفع می‌کند. در این راستا طراحی‌های جدید، ایده های نوتر و محصولات بهتر را دنبال می‌کنیم، اقدامی که می‌تواند در کنار ایجاد شبکه همکاری با شرکت‌های دانش بنیان، استارت آپ‌های پزشکی، یا مراکزی که در حوزه تجهیزات پزشکی کار می‌کنند دنبال شود راه‌های جهانی شدن این طرح هاست.

*چه منابع یا تجربیاتی به شما در مسیر موفقیت کمک کرده‌اند که بخواهید با دیگران بگویید؟

در واقع همین هم مسیر شدن با هم سن و سال‌های خودت، دیدن افراد تیم و آن تلاشی که پشت کار است را ببینید باعث می‌شود که انسان بیشتر تلاش کند. با هم تلاش کردن و با هم به موفقیت رسیدن خودش انگیزه ای است تا بیشتر سعی کنید. یادگیری مداوم داشته و دانش‌هایمان را به روز کنیم. ارتباط گرفتن با افراد الهام بخش افرادی که در این زمینه تجربیاتی به دست آوردند، گفتگو کردن با چنین افرادی خود باعث می‌شود که هم انگیزه پیدا کنید و  هم شاید حتی اندک از بخشی از آن تجربه استفاده کنید. برنامه ریزی و هدف‌گذاری نیز باعث تاثیرگذاری بیشتر است.