در هفته گذشته، پایگاه میراث جهانی شهر تاریخی یزد مسیر گردشگری در محله زرتشتیان را مشخص کرد و از آن در راستای فرایند بازآفرینی محله زرتشتیان نام برد.

برای آشنایی با معایب و مزایای مسیر گردشگری با رامتین شهرت، کارشناس ارشد مدیریت گردشگری به گفتگو نشستیم:

 

  • قبل از بحث در مورد مسیر گردشگری، به نظر شما هدف اصلی گردشگری چیست.

یکی از اهداف اصلی گردشگری که حتی از سودآوری اقتصادی نیز مهم تر هست بالابردن کیفیت زندگی مردمان بومی است و مدیریت گردشگری با تکنیک ها و برنامه ریزی هایی که انجام می دهد باید این اصل را محقق کند دقت کنید که حتی کشور های پیشرفته نیز برخی مواقع در این مورد نتوانسته اند خوب عمل کنند و اکنون در حال کاهش تقاضای گردشگری شان هستند.

مورد دیگر سودآوری اقتصادی است که در گردشگری بسیار واجب است. گردشگری با خود تبعات مثبت و منفی اجتماعی دارد برای مثال ایجاد شلوغی، زباله، آلودگی صوتی و بسیاری دیگر. اگر در یک جامعه گردشگر پذیر سود اقتصادی محقق نشود و بخشی از آن در اختیار سازمان های بومی برای کاهش تبعات منفی اجتماعی گردشگری قرار نگیرد گردشگری پایدار نخواهد بود. و توجه کنید که این سود اقتصادی بهتر است توسط ساکنان آن بوم تولید شود و حتما نیروی انسانی از آن منطقه جذب شوند.

برای اینکه این دو مورد را بخوبی درک کنید کافی است یکی دو هفته در بافت تاریخی یزد در محله فهادان زندگی کنید مشاهده می کنید که کیفیت زندگی ساکنان بهتر نشده و بدتر شده و سرمایه گذاران غیر ساکن خیلی به زندگی ساکنان توجه نمی کنند.

 

  • مسیر گردشگری به ویژه مسیر گردشگری در محله ها چیست و چه کارکردی دارد؟

مسیر گردشگری که در محله ها بیشتر مسیر پیاده روی گردشگری است برای هدایت گردشگران بوجود می آید تا در مسیر خاصی حرکت کنند و برنامه ریزی گردشگری را آسان تر و بهینه تر نماید. البته توجه داشته باشید که وقتی مسیر تعیین می شود عملا محله درگیر خواهد شد نه تنها آن مسیر خاص چرا که گردشگر به طور کل ماجراجو هست و برای مشاهده و کشف آمده است.

در تعریف مسیر گردشگری جذابیت مسیر مهم است که جاذبه ها، استراحت گاه ها ، تنوع، یکپارچگی و در برخی موارد سناریوی مشخصی داشته باشد. قوت و ضعف این ویژگی ها سبب می شود که مسیر پرتردد یا کم تردد باشد. در مورد سناریو مفهوم آن است که گردشگر در یک داستان پیاده روی می کند در طول مسیر با شخصیت ها ، بناها و اتفاقاتی برخورد می کند که در عین تنوع نوعی بهم ربط دارند و برای دریافت این ارتباط باید کمی دقت کرد.

مسیر گردشگری تعریف شده برای محله زرتشتیان پتانسیل خوبی دارد اما مدیریت آن بسیار مهم خواهد بود.

 

  • مسیر گردشگری چه زیانهایی می تواند داشته باشد؟

در کوتاه مدت به گمان بنده تنها خرابی حاصل آن خواهد بود چرا که با توجه به سرعت انجام کارهای عمرانی در شهر شاید چندین سال طول بکشد تا این مسیر آماده شود و علاقه زیاد شهر به سنگ فرش کردن شاید آسایش را از محله بگیرد برای مثال شما ببنید چند ماه است پله های آب انبار گیو دارد آماده می شود.

البته شاید با فشار بتوان به این فرآیند سرعت بخشید . در دراز مدت ساکنان محله بهتر است توجه کنند که احتمالا دسترسی به خانه هایشان با خودرو کم می شود امکان پارک کردن در درب منزل کم می شود، امنیت محل در کل کمی پایین می آید دنج بودن و اصالت محله کم می شود. قیمت زمین گران می شود. شاید ساکنان گمان کنند این مورد به نفع آنهاست اما در دراز مدت متوجه می شوند که متضرر اصلی گران شدن زمین خود آنها خواهند بود و با توجه به عدم مدیریت زمین و ملک در محله این مشکل جدی خواهد بود.

این ها بدی هایی هستند که در صورت مدیریت درست و مشارکت واقعی اهالی از خوبی های داستان کمتر خواهند بود.

 

  • مزایای مسیر گردشگری کدام است؟

احیای بناها، حفظ اصالت معماری، احساس غرور در ساکنان، زیبا سازی محله و فرصت درآمد زایی و اشتغال از مهم ترین دست آورد ها خواهد بود آنهم اشتغالی که به حفظ فرهنگ زرتشتی کمک می کند. اما باید توجه داشت و مدیریت کرد تا ساکنان زمین ها و خانه هایشان را به غیر ساکنان نفروشند و اجاره ندهند، مسئولان از ورود سرمایه گذار خارج از محیط استقبال نکنند و شرایط سختی برای آنها در نظر بگیرند. ساکنان را در مورد انواع اشتغال و کسب و کارهای گردشگری آموزش دهند و پشتیبانی کنند، امکانات مورد نیاز گردشگر را پیش بینی و مهیا نمایند و برای جذب گردشگر بازاریابی نمایند.

 

  • پیشنهاد شما به ساکنان محله زرتشتیان چیست؟

اگر می خواهند محله شان میزبان گردشگر باشد حتما گردشگری را یاد بگیرند و از آن درآمد کسب کنند و اگر فکر می کنند قرار نیست به این سمت بروند نگذارند گردشگر وارد محله شان بشود.