حسین مسرّت، نویسنده و پژوهشگر یزدی در آیین پرسه روانشاد شهریار هیربد به سخنرانی پرداخت و از آشنایی با آن روانشاد و ویژگی ها و کتاب هایش گفت. متن این سخنرانی را می توانید در ادامه مطلب بخوانید:
دهۀ ۱۳۷۰ در کتابخانۀ وزیری بودم که آقای شهریار هیربد را از نزدیک دیدم. پیش از آن همیشه با تلفن در پیوند بودیم. از انگشت شمار پژوهشگران زرتشتی یزد بود که با او آشنا بودم. کارمند فنی صدا و سیمای مرکز یزد بود. بعدها فهمیدم که از مردم مبارکه از روستاهای زرتشتی نشین شهرستان تفت یزد است. پیش از او با زنده یادان گشتاسب کرمانی(؟)، پریبرز نسیمی(۱۲۹۵ – ۱۳۷۰خ)، گشتاسب بهرام شهری(۱۳۱۳ – ۱۴۰۳ خ)، خداداد خنجری (۱۳۲۴ -۱۳۷۵ خ)، دینیار شهزادی (۱۳۳۱ -۱۳۹۲ خ) و کورش نیکنام (۱۳۳۳- ۱۴۰۳ خ) از پژوهشگران خوب زرتشتی یزد دوست بودم، هیربد همواره سفید پوش بود. کت و شلوار سفید برفی می پوشید. گاهی هم پیراهنی سفید و در زمستان ها کلاه پشمی و ژاکتی سفید می پوشید. همانگونه که دینش سفارش کرده بود و موبدانش سفید می پوشیدند.
نخستین بار در سال ۱۳۷۸ خ که مدیر بنیاد فرهنگی – پژوهشی ریحانه بودم و با همکاری گروهی از پژوهشگران و نویسندگان استان یزد با حمایت آقای میرزا محمّد کاظمینی (بنیانگذار بنیاد ریحانه) در کار گردآوری زندگی نامه و عکس بزرگان استان یزد برای تدوین «دانشنامۀ مشاهیر یزد» بودیم از او دعوت کردم که در کار گردآوری زندگی نامه و عکس بزرگان گذشته و اکنون زرتشتی استان یزد به ما یاری رساند که با تلاش خوب او کسی از قلم نیفتاد.
نخستین کتابش را به نام پیوند مهرگان که دربارۀ آیین زناشویی نزد زرتشتیان ایران و یزد بود، با یاری همکارم سید محمّد موسوی در سال ۱۳۸۴ خ چاپ کردیم.
با تشویق من و دوستان، خاطرات خود را از زندگی، آداب و رسوم، تاریخ و فرهنگ زرتشتیان استان یزد و نیاکانش گردآوری کرد و خرسند از کار خود، نام «رازهای ماندگار» را بر آن نهاد و برای چاپ به ما سپرد. من هم دیباچه هایی باعنوان های: «بر بال خاطرات» و «پیش نوشتار» برآن نوشتم، ولی برای اجازۀ چاپ به کارمند سخت گیر و ایرادگیری در ادارۀ فرهنگ و ارشاد یزد برخورد که ماه ها کتابش گیر ایرادات بنی اسرائیلی آن کارمند بود و هیربد را بسیار می آزرد و هرچه اصلاح می کرد، باز ایرادی دیگر می گرفت و از کارش سردرگم و کلافه شده بود تا اینکه با تدبیر استاد دکتر محمّد حسین پاپلی یزدی با نام دیگری و با عنوان «خاطرات رستم شاپور مهر» (وی را در خانه رستم صدا می زدند و پدرش شاپور و پدر بزرگش مهر بود) در مشهد اقدام به مجوز از انتشارات پاپلی کرد و به سرعت در سال ۱۳۹۳ خ مجوز گرفت. هیربد بسیار خرسند و شادمان خبر آن را به من داد، هم از بابت دستور چاپ و هم از چاپ آن. بارها از ما بابت پس گرفتن اثرش پوزش می خواست و ما نیز خرسند بودیم که سرانجام آرزویش برآورده شد.
این کتاب خاطرات نویسنده در سه دفتر و به ترتیب زیر بود؛ دفتر نخست: آوای سرچم، دفتر دوم، جشن در وادی کهن، دفتر سوم، پارسیان، پنج دهه فرهنگ و تمدّن.
دو کتاب دیگر خود را به نام های «داستان رَز و دشت سپیدار، یادنامه ای از نیاکان» که گزارشی است از بزرگان زرتشتی روستاهای زرتشتی نشین استان یزد، دخمه ها، پیرانگاه ها و آب انبارهای آن به سفارش دکتر پاپلی یزدی در انتشارات پاپلی مشهد به سال ۱۳۹۶ و «گوهر پاک» (یادنامۀ انوشه روان مهندس فرهاد خادم) در سال ۱۳۹۹خ از سوی اندیشمندان یزد چاپ کرد.(این کتاب سه بار چاپ شد) وی همۀ کتاب هایش را پس از چاپ با شادمانی و سرور به در خانه ام می آورد.
هیربد با برخی نشریات مانند: امرداد و خاتم یزد همکاری داشت و سلسله گفتارهای شیرینی در ندای یزد با عنوان: «گفتم، گفت» می نوشت که بسیار خواندنی بود.
هفته ای یک بار به من زنگ می زد و از گذشته های دور روستای چم و مبارکه و فرهنگ و آداب و آیین نیاکان خود می گفت. پایش که می نشستی و از فرهنگ و گذشته ها می گفت، انگار بیش از صد سال سن دارد. در حالی که ده سال بزرگتر از من بود. حافظه ای قوی و صداقتی ستایش برانگیز داشت. گویشی همچون دیگر زرتشتیان یزد داشت که درهمکردی از گویش یزدی و زبان دری (لهجۀ اوستایی) بود. این آهنگ صدا را همۀ زرتشیان کهن یزد دارند ( ولی نسل تازه شان ندارند) و ما یزدی ها به زودی آنان را می شناسیم. معمولاً یزدی ها همۀ زرتشتیان را «ارباب» خطاب می کنند.
سده هاست در شهر کهن یزد، گروهای دینی زرتشتی و یهودی سازگارانه در کنار هم و در همسایگی هم زندگی می کنند. بنگاه های نیکوکاری فراوانی از سوی زرتشتیان یزد و پارسیان هند مانند: آب انبار، بیمارستان، درمانگاه، زایشگاه، آموزشگاه های گوناگون از کودکستان تا دبیرستان ساخته شده و همه در دسترس همشهریان مسلمان هم است.
یاد شهریار هیربد (۱۳۲۹-۱۴۰۳ خ) به نیکی باد که از تبار زرتشتیان نیکوکار و فرهنگ مدار شهر یزد و از مهربان ترین دوستان من بود. بی گمان اکنون در بهشت برین جایش است، زیرا همواره به این سه گفتۀ بزرگان دین زرتشت، باوری سخت داشت: پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک.
با سپاس از آقای حسین مسرت که این نوشته را در اختیار سایت برساد قرار داد.
در این زمینه بخوانید:
